Het was half april, en ik was in Wales. Ik ben gek op Wales. Het is er groen, het is er prachtig en varieert van glooiend tot heuvelachtig en is in Snowdonia zelfs bergachtig. Het weer is wispelturig, maar de mensen zijn er ontzettend aardig. De lange winter van 2012/2013 was nog maar amper op zijn retour. In Elan Valley en in Snowdonia lag nog aardig wat sneeuw. Apart om daartussen duizenden schapen met lammetjes tegen te komen. Het ‘lambing season’ was verlaat en nog maar recent begonnen. Wat een genot om de wankele, piepjonge lammeren te zien dartelen rond hun moeders. We deden Builth Wells aan omdat mijn vriend zich wilde oriënteren op de huizenmarkt in de regio. Hij is op zoek naar een cottage. Vereisten: veel land, veel stilte, veel rust. Builth is een kleine plaats. Volgens mij is er niet eens een Tesco, maar er zijn minimaal 5 makelaarskantoren. Na het bezoek aan één ervan was het thee tijd. We staken over en gingen de Cosy Corner Tea Rooms binnen. Geen woord van deze benaming was overdreven. We troffen een zeer gezellig theehuis aan. Oordeel zelf bij het zien van de foto’s.
Genoeglijk namen we plaats bij het raam. Al ras kwam de eigenaar onze bestelling opnemen. We maakten een praatje. Hij was een Welshman in hart en nieren en had zijn geboorteplaats Cardiff zo’n 30 jaar geleden verruild voor Builth Wells. Ik besloot een aantal foto’s te nemen. Wat schetste mijn verbazing echter toen ik aan de muren van deze typisch Engelse tearoom het volgende aantrof:
Ja, lezer, inderdaad onze allereigenste Anton Pieck hing hier pontificaal aan de wall. En sterker nog, niet slechts dit ene exemplaar maar..
Een hele muur vol. De eigenaar kwam terug met de thee en ik vroeg hoe hij aan deze verzameling Piecks kwam. Hij vertelde dat hij ze ooit eens gekocht had en dat ze nu reeds 27 (!) jaar aan zijn muur prijkten. Natuurlijk wist hij toen onmiddellijk dat ik Dutch was. Geanimeerd zei hij:
“Ah, jij bent Nederlands. Alleen de Dutch maken een opmerking over de kunstenaar van deze werken. Vorig jaar was er een stel Nederlanders die het zó leuk vonden om deze typisch nederlandse schilder hier te ontdekken dat ze dit jaar terug kwamen. Kijk (hij wees naar het kader rechts onder met blauw) Ze kwamen deze zomer terug en hadden dit bij zich. Nice people!”
Een speciale postzegel die was uitgebracht ter ere van Anton Pieck. Ingelijst en wel. Ik vroeg hem of ik voor hem moest vertalen wat er op stond, maar zover reikte zijn interesse nu ook weer niet.
Leuke anekdote. Maar ik meen mij te herinneren dat Anton Pieck toch een tijd niet als een kunstenaar gezien werd in ons land. Eigenaardig. Als je ziet hoe prachtig en gedetailleerd zijn werk er uit ziet, laait innerlijk bij mij de vraag weer op die stelt: wat is kunst dan eigenlijk en wie maakt dat uit?
Ik voelde me een beetje beschaamd dat ik niets van Pieck wist. Gelukkig bood mijn iphone soelaas. Ik googlede Pieck en ontdekte (eigenlijk herontdekte, ivm mijn slechte geheugen) dat Anton Pieck geboren werd in Den Helder en een tweelingbroer had, Henri. En dat beide broers van jongs af aan een ongelooflijk talent hadden voor tekenen. Beiden maakten van tekenen hun beroep, ook al deed Henri nog meer, hij schijnt als spion gewerkt te hebben. Mijn onvolprezen vriend Google toverde prompt een Anton Pieck museum tevoorschijn. Gelegen in de Hanzestad Hattem. Ik bekeek geïntrigeerd de website en ontdekte dat er een expositie van Thé Tjong Khing in dat museum was. Tot 1 mei 2013. Ik besloot zodra ik weer thuis was te zorgen dat ik voor 1 mei naar Hattem zou togen.
Genietend van de thee en een sandwich met cottage cheese en pickles bedacht ik dat het leven toch een aaneenschakeling van kleine ontdekkingen is waaraan we al dan niet gevolg geven. We hebben toch veel zelf in de hand. Zeer monter verlieten we de Cosy Corner Teashop. De buurman van het theehuis is een pub die The Barley Mow heet. Dat is natuurlijk een gemaaid hooibergje. Zie afbeelding, maar mij deed de naam onmiddellijk denken aan een aflevering van de onvolprezen Pride and Prejudice serie van de BBC van een heel aantal jaar geleden. In die episode wordt The Barley Mow gedanst. Vandaar dat ik niet kon nalaten deze foto te maken.
Later, toen we terug waren in de cottage van mijn vriend in the Cotswolds, doorzocht hij nog eens op zijn gemakje de website van de makelaar. Ineens riep hij uit: moet je nu eens zien! Bleek dat the Cosy Corner Tearooms te koop stond. De eigenaar was van plan met pensioen te gaan.. Hopelijk betekent dit niet de teloorgang van zijn gezellige tentje. Dat zou echt zonde zijn.
Teruggekomen in Nederland bleek tijdens mijn afwezigheid een tijdschrift bezorgd te zijn. Roots heet het. Een mooi blad, het abonnement waarop mij geschonken werd door dochterlief die een tijdschriftabonnement als ‘kerstpakket’ had gekregen. In de Roots stond een wandeling rond de hanzestad… Hattem. Tja, dat kun je natuurlijk als toeval bestempelen maar ik vond het in elk geval een leuk toeval. Nu bedacht ik dat we er een dagje uit in eigen land van konden maken. En dat deden we. Met mijn ouders en eega reden we naar Hattem. Het was er een prachtige dag voor. Vrij bijzonder, er waren zeggen en schrijven nog maar 2 redelijke dagen geweest en de dag na onze uitstap regende het alweer, dus bijzonder gelukkig getimed. We kwamen om 11 uur aan en parkeerden zonder problemen de auto. Eerst togen we naar het Anton Pieck museum. Jeetje zeg, wat een aanrader! Het museum is gevestigd in een oud woonhuis. Je komt via een ander pand binnen, wordt dan naar een snoeperig binnenplaatsje geleid, en daarachter ligt het museum. De bomen op de binnenplaats stonden allemaal in volle bloei en het rook er zoetig naar bloesem. Zie hieronder de entrée in op Achterstraat 46, dan de binnenplaats vanuit verschillende hoeken, dan Piecks werktafel en de kunstenaar werkend aan een ets.
Het museum is prima verzorgd, er zijn twee verdiepingen. Je kunt er een kop koffie en thee drinken, en er werken bovendien vriendelijke vrijwilligers die je graag van informatie voorzien.
De collectie is gevarieerd en schept een goed beeld van de kunsten van de kunstenaar. Er staat een oude drukpers door Anton gebruikt en ikzelf vond het machtig om zijn werktafel te zien met de spullen die hij gebruikte. Op de grond een oude kist vol met olieverftubes. Verder de penselen die hij gebruikte. Zijn manier van papier opspannen met behulp van punaises. De stoel waarin hij zat. Ik schilder en teken zelf veel en vanuit die herkenning is het heerlijk om de verbinding te voelen met iemand die ook zo’n liefde voor tekenen had. Bovendien is Anton Pieck natuurlijk degene die onze nationale trots het sprooksjesbos in de Efteling heeft ontworpen en hiervan zijn ook allerlei schetsen tentoongesteld. Heel leuk.
De expositie van het werk van Thé Tjong Khing was boven te vinden. Ik kende Khing van een klein boekje dat ik heb met illustraties van zijn hand. Het heet Eend voor Eend geschreven door Guus Kuijer.
De zwart wit tekeningen in dit boekje heb ik altijd geweldig gevonden en de naam van Khing bleef mij altijd bij. Dit met name om de treffende wijze waarop de eenden zijn getekend. Kleine plaatjes maar o zo raak! Op de expo van zijn werk in het Anton Pieck museum waren voornamelijk kleurige tekeneningen en schilderwerk van hem te zien. Illustraties bij een boek over mythologie en dergelijke. Ik had geen idee dat Khing ook ooit als beginnend tekenaar bij de Toonder studios had aangeklopt om werk. Hij kreeg daar in de eerste instantie geen baan, maar hij vroeg vervolgens om het vak te mogen leren, dan maar als stagiair, waarop hij een bureau kreeg en uiteindelijk door Marten Toonder zelf werd aangenomen omdat deze wel degelijk het talent van Thé inzag. En nu is Khing al 79 en tekent zijn leven lang dat de vonken er af spatten.
Het is nog niet al te lang geleden dat illustratoren maar mondjesmaat erkenning kregen voor hun werk. Illustreren werd meer als ambacht dan als kunst erkend en vaak werd een boek beroemd door de auteur en werd de belangrijke rol van de illustrator een beetje vergeten. Maar zeg nu zelf: zijn Jip en Janneke niet even beroemd door de leuke verhaaltjes als door de originele vrolijke tekeningen? Gelukkig worden illustratoren tegenwoordig wel als kunstenaar erkend en ik verheugde mij zeer te ontdekken dat het Anton Pieck museum ruimte biedt aan exposities voor deze kunstvorm. Zo zal vanaf 1 mei 2013 Charlotte Dematons de plaats van Khing innemen op de bovenverdieping van het Pieck museum. Zij maakte het boek Nederland dat inmiddels een bestseller is. En dat boek is volledig geïllustreerd. Geen tekst.
En zo, beste lezer, spendeerden wij dus een zeer leerzaam en aangenaam moment in een museum dat gewoon Pieckfijn in orde is. Een zeer grote aanrader wat ons betreft.
Na ons bezoek aan het museum was het tijd om de route te gaan lopen die voor ons uitgestippeld stond in het februarinummer van Roots. Er gaat een mooi artikel aan vooraf (complimenten aan het blad). Er was een kortere (8,5) en een langere route (11,5). Mijn ouders zijn 75 en 78 en zeer sportief. Zij wandelen en fietsen vrijwel dagelijks. Zij kozen voor de kortere route. De wandeling startte voor de Andreaskerk in hartje Hattem. We liepen door het centrum naar het Marktplein. Het leuke winkelstraatje deed ons deugd. Waar zie je nog van dit soort gezellige straatjes? Zelfs de HEMA en Blokker zaten in een oud pandje. Dat geeft het centrum een dorps karakter. Wij vonden het een verademing. Maar ja, wij komen uit de Zaanstreek en ook al doet Zaanstad zijn best – plan Inverdan heeft de Gedempte Gracht, weer getransformeerd tot een watergracht – toch kan het centrum niet tippen aan Hattem.
We liepen door de Kruisstraat en volgden de route. Zo kwamen we langs de achterzijde van het Pieck museum en liepen langs de molen verder. Zo gingen we richting landgoed de Molecaten. Naarmate we dichter bij het landgoed kwamen werd het stiller en landelijker.
Aangezien we een keertje rechts gingen in plaats van rechts kwamen we in een bos uit waar de stronk van een grote gekapte boom prima dienst deed als zitplaats om even een broodje te eten. We waren zojuist langs het schanswerk van de Spaanse graven gekomen en bij de T-splitsing rechts gegaan. Hilariteit alom. We keerden op onze schreden terug, sloegen nu linksaf en zaten gelijk weer op de goede route.
We passeerden de prachtigste vrijstaande optrekjes en genoten van de geur van de dennenaalden op de bospaden. Aangezien ik meestal in Engeland of Wales wandel, was het voor mij een aangename afwisseling om nu zonder heuvels en klimwerk te lopen. Toch had ik uit macht der gewoonte mijn wandelstokken mee. Ik gebruikte er één, het geeft toch verlichting voor de knieën en maakt wandelen minder vermoeiend. We hadden een dagrugzakje mee met een watersysteem van Platypus met 2 liter inhoud. Ook al loop je zonder klimmen, je zweet en krijgt dorst. Mijn vader die wekelijks kilometers maakt lachte er om, maar hij houdt niet van nieuwe dingen en wil geen polonaise aan zijn lijf. Zeer onverstandig, maar dat moet hij zelf weten. Ik vind zo’n waterzak met slang een uitkomst. Je hoeft je rugzak niet af te doen als je dorst hebt en met een flesje te pielen. Je kunt je tempo aanhouden en toch zorgen dat je niet uitdroogt.
Je kunt hem kopen met verschillende inhoud en altijd bijvullen onderweg. Ik vind het een handig systeem en gebruik het sinds ik begonnen ben met serieus wandelen. De platypus past net zo goed in mijn ‘grote’ rugzak (de Osprey Exos 46, lichtgewicht) als in deze kleine rugzak. Nou ja, het lijkt wel alsof ik aandelen van Hoser heb, maar dat is dus niet zo. Ik vind het ook behoorlijk prijzig voor een plastic zak, maar met een beetje beleid gaat hij een tijdje mee.
Het weer is prima geschikt om te wandelen. Naarmate de middag vordert krijgen we steeds meer zon. Heerlijk, maar warm. Met een voldaan gevoel lopen we over een pad langs het water terug naar Hattem. Daar wacht ons op het plein bij de kerk een zonnig terras alwaar de heren zich een koud biertje permitteren en wij nog heerlijk een uurtje in de zon uitrusten alvorens in de auto te stappen om op huis aan te gaan.
